ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΒΙΒΛΙΟΥ "ΤΟ ΚΟΚΚΙΝΟ ΦΟΥΛΑΡΙ" ΤΗΣ ΚΑΙΤΗΣ ΚΟΥΜΑΝΙΔΟΥ

 

Την Τρίτη 24 Ιανουαρίου 2023, στην Πανελλήνια Ένωση Λογοτεχνών και ώρα 18.00, πραγματοποιήθηκε η παρουσίαση της νέας συλλογής διηγημάτων "Το κόκκινο φουλάρι" της συγγραφέως, ψυχολόγου, εικαστικού και κριτικού λογοτεχνίας κ. Καίτη Κουμανίδου.

Χαιρετισμό απηύθυνε η κ. Αγγελική  Κωβαίου, Πρόεδρος της Π.Ε.Λ., ενώ ομιλητές ήταν οι:

κ. Βίκυ Δρακουλαράκου, Συγγραφέας, Κριτικός Λογοτεχνίας, Επιμελήτρια Εκδόσεων

κ. Σοφία Σκλείδα, Φιλόλογος, Συγγραφέας, ΜΑ, Ph.d,  Post Doc,

κ. Νίκη Σκουτέρη, Εκπαιδευτικός ΠΕ60 Μsc, Eπιμορφώτρια Β' του ΙΕΠ,  Εκπαιδεύτρια Ενηλίκων του ΙΝΕΔΙΒΙΜ, λογοτέχνιδα

Αποσπάσματα του βιβλίου και ποιήματα διάβασαν οι:

κ. Φωτεινή Σιαλιακέλη, συγγραφέας

κ. Ξένια Ζαρκαδούλα, ποιήτρια

κ. Βίκυ Αναγνώστη, ποιήτρια 

κ. Ιωάννα Χρυσάκη, ποιήτρια

κ. Ελισσάβετ Αγγελάκη, καλλιτέχνιδα, στοχάστρια

ο κ. Ιωάννης Παπαδόπουλος, ποιητής

ο κ. Παντελής Βέλκος, ποιητής

Στην κιθάρα και στο τραγούδι ήταν ο μουσικός κ. Λεωνίδας Καλογεράς.

Ακολουθεί φωτογραφικό υλικό από το τέλος της εκδήλωσης.

Μια υπέροχη βραδιά με ξεχωριστούς ανθρώπους, φίλους και λογοτέχνες σε μια κατάμεστη αίθουσα.

Ακολουθεί η ομιλία μου για την εκλεκτή ποιήτρια συγγραφέα κ. Καίτη Κουμανίδου. 

"Είναι μεγάλη τιμή και χαρά για μένα να μιλήσω για το νέο βιβλίο της αγαπητής και πολυτάλαντης λογοτέχνιδας, ψυχολόγου, εικαστικού κ. Καίτης Κουμανίδου. Το νέο της βιβλίο φέρει τον τίτλο «Το κόκκινο φουλάρι» και για μένα προσωπικά χωρίζεται σε τέσσερα μέρη, κάθε μέρος με πίνακες ζωγραφικής, ποίηση και πεζογραφικό λόγο, το καθένα ξεχωριστά, ενωμένα όμως σε ένα ενιαίο σύνολο, που το ένα συμπληρώνει το άλλο. Το βιβλίο της κ. Κουμανίδου έχει υπόβαθρο συναισθηματικό, φιλοσοφικό, κοινωνικοκεντρικό. Η λογοτέχνιδά μας φιλοσοφεί με δρασκελιές της τέχνης και εικόνες ποιητικές, προσφέροντάς μας, μέσω των διηγημάτων της, καλλιτεχνικά σκηνικά με υπαρξιακούς προβληματισμούς. Αισθάνθηκα το πόνημά της σαν έναν καταρράκτη με βάθος και ύψος, σαν να ταξιδεύει κάποιος από την ζωή προς τον θάνατο αλλά και από τον θάνατο προς την ζωή. Άλλοτε με γρήγορη και ανυπόμονη ροή κίνησης και άλλοτε πιο αργή ροή σαν να προσπαθεί να αποφύγει τον φθοροποιό χρόνο. Μέσω της δύναμης των έργων τέχνης της, συναισθανόμαστε την απτή πραγματικότητα αλλά και την εσωτερική κατάσταση της κ. Κουμανίδου, καθώς ξεδιπλώνει και εξωτερικεύει τις δικές της αντιλήψεις, τα δικά της συναισθήματα και μεταφράζει μέσω αυτών τον κόσμο που έχει βιώσει. Τα ποιήματά της λειτουργούν ως πεδίο ψυχαναλυτικής ερμηνείας του ρόλου του ατόμου σε ένα εξωτερικό περιβάλλον μεταβολών και ρήξεων. Αναμετράται με τις βαθύτερες επιθυμίες του σώματος και των αισθημάτων της. Επιθυμεί την εσωτερικευμένη γαλήνη, που άλλοτε βρίσκεται στη ζωή και άλλοτε την νιώθει στην μοναξιά, ακόμα και στην ανάγκη δραπέτευσης από τη ζωή της. Οι στίχοι  είναι μεστοί, βαθυστόχαστοι, με συναισθηματική πληρότητα και ποιητική νουθεσία. Με εύρυθμη μουσικότητα και συνοχή. Ταράσσουν τον ψυχικό κόσμο της ποιήτριας και συνάμα τον δικό μας. Το Εγώ (α’ πρόσωπο) αναφέρεται στο Εσύ (β’ πρόσωπο), επιτρέποντάς μας αμεσότητα, οικειότητα, ψυχική και συναισθηματική σύνδεση με την συγγραφέα, καθώς ξεδιπλώνεται η ψυχή της και οδηγούμαστε όλοι μαζί στο Εμείς. Κάθε ποίημά της, μας προετοιμάζει για το τι θα επακολουθήσει σε κάθε διήγημά της, κάνοντάς μας να νιώθουμε μία τέλεια σύνδεση ποιητικής έξαρσης και πεζογραφικής πεμπτουσίας. Στο έργο της κ. Κουμανίδου υπάρχουν έντονα εκφραστικά μέσα και κυρίως υπερρεαλιστικές εικόνες στην ποίησή της. Το φεγγάρι παραμονεύει, ο μαύρος ήλιος ακολουθεί ύποπτα, το φυλακισμένο κύμα παίρνει από το χέρι την ποιήτριά μας, η παγωνιά εξιστορεί βάσανα του κόσμου, οι λέξεις είναι σπασμένες από χιόνι, το καράβι μπαίνει στο βουνό, ο ήλιος λειαίνει αγκάθια κ.α. Με σφυρήλατο λυρικό λόγο μας κάνει να νιώσουμε το φόβο της, τα δάκρυά της, την μοναξιά της, την πικρία της, τον πόνο της, την απελπισία της, την παραδοχή της, την συνειδητοποίησή της ότι η ζωή είναι ένα ατελείωτο ταξίδι που στο τέλος παραμονεύει ο θάνατος. Παρόλα αυτά όμως η ίδια  χρειάζεται την άνοιξη, υιοθετεί την ελπίδα, το άλλοθι της ζωής. Στο ποίημά της «Αμφίδρομος καθρέφτης» σελ. 78 μας γράφει: «Στις κερασιές κρέμασα τις ελπίδες μου για ν΄αχρηστεύσω τον θάνατο και στην εξοχή της καρδιάς να δεχθώ τα μυστικά του κόσμου». Συμπάσχουμε, προβληματιζόμαστε, ταυτιζόμαστε με τους ήρωες των διηγημάτων της καθώς αναζητούμε την αυθεντικότητα των προσωπικών ανθρωπίνων σχέσεων που αναπτύσσονται, παραλληλίζοντάς την με δικά μας βιώματα. Με αριστοτεχνικό τρόπο και λόγο παρηγορητικό, διεισδυτικό, οπλίζει την γραφίδα της, απλώνεται στο χώρο και στον χρόνο και διαπραγματεύεται θέματα ανθρωπίνων σχέσεων με την ανάδειξη εσωτερικών διλημμάτων και προβληματισμών. Ενσαρκώνει τα κοινωνικά δρώμενα με τη μεστή γραφή της, με την πιστή απεικόνιση αφηγούμενων γεγονότων στη ζωή των ηρώων της, μετασχηματίζει το βουβό συναίσθημα, τις εσωτερικές ταλαντεύσεις των προσώπων, σε λέξεις και φως. Στα διηγήματα της συγγραφέως διέκρινα συμβολισμούς, που έχουν να κάνουν κυρίως με το κόκκινο χρώμα. Κυρίαρχο σε κάθε διήγημά της. Το βρίσκουμε στο κόκκινο φουλάρι, στην κόκκινη ομπρέλα, στο κόκκινο πουκάμισο, στο κόκκινο φόρεμα, στο κόκκινο φίατ αυτοκίνητο, στην κόκκινη μερσεντές, στην κόκκινη εσάρπα. Το κόκκινο χρώμα συνδυάζεται με τις πιο φυσικές μας ανάγκες και τη θέλησή μας να επιβιώσουμε. Ενδεχομένως να είναι και το αγαπημένο χρώμα της συγγραφέως μας. Κάθε διήγημά της  ανατέμνει διαχρονικές αξίες και  ηθικά διδάγματα. Άνθρωποι που η ζωή μας φέρνει κοντά ή και η μοίρα ακόμα, έχουν κάτι να μας προσφέρουν, να μας διδάξουν, να μας ταρακουνήσουν από την ασφάλεια και την ρουτίνα της ζωής μας, να κινητοποιήσουν τους νευρώνες του εγκεφάλου μας, να συλλογιστούμε, να αναμετρηθούμε με τα πρέπει και τα θέλω μας, ν΄ αναστοχαστούμε πάνω στις πράξεις μας. Στο πρώτο διήγημα «Το κόκκινο φουλάρι» η ηρωίδα χάνει το όνειρο, τον άντρα που κάποτε αγάπησε, συνειδητοποιώντας αργά στη ζωή της το πόσο σημαντική ήταν η απώλειά του.  «Μια εκδρομή είναι η ζωή μας, μια ανάσα και η ζωή να μας παίζει άσχημα παιχνίδια πού και πού», μας λέει στην τελευταία παράγραφο. Στο διήγημα « Ένα λάθος τηλέφωνο» διαβάζουμε ότι η ζωή είναι όμορφη με αγάπη και ότι πολλές φορές διστάζουμε να προσφέρουμε βοήθεια σε  κάποιον που μας έχει ανάγκη. Στο διήγημά της «Εκδρομή στην όμορφη Νάπολη» αισθανόμαστε την ποικιλομορφία του κόσμου και την ομορφιά που αναδύεται  μέσα σε αυτόν τον πολιτισμικό πλουραλισμό. Οι Ναπολιτάνοι ζουν το σήμερα έντονα, τραγουδούν τον ήλιο, τον έρωτα, ακόμα και τον θάνατο, με γλυκές όμορφες μελωδίες. Ξορκίζουν έτσι το κακό, είναι σα να περιφρονούν τον θάνατο. Κάτι που επέρχεται στο τελευταίο διήγημά της, όπου ο ήρωας πεθαίνει οδηγώντας το κίτρινο Βολκς Βάγκεν. Το κίτρινο είναι το δεύτερο χρώμα που η κ. Κουμανίδου συμβολικά χρησιμοποιεί, καθώς με αυτό ολοκληρώνει την περιγραφική της δεινότητα με το τελευταίο της διήγημα, που φέρει τον τίτλο «Αφύλακτη διάβαση». Το κίτρινο χρώμα σχετίζεται με τις γνώσεις. Είναι το χρώμα που διεγείρει τις ψυχικές μας ικανότητες και δημιουργεί ψυχική ευκινησία και αντίληψη. Σε αντίθεση με το κόκκινο, το κίτρινο είναι μη συναισθηματικό, προέρχεται από το κεφάλι και όχι από την καρδιά. Αισθανόμαστε επομένως την συγγραφέα μας να αναμετράται με το Εγώ της, με τις πράξεις των ηρώων της, να νοηματοδοτεί το πεδίο της αλήθειας, να οδηγείται σε μια άτυπη μορφή εξιλέωσης για τις προσωπικές της πληγές, να στέκεται ενώπιος ενωπίω με τη συνείδησή της, να διατρανώνει την αλήθεια των συναισθημάτων της και να μας απλώνει το πέπλο της αισιοδοξίας της, με την κατασταλαγμένη πια σοφία της. Εκεί που κάτι πεθαίνει, οι χτύποι της καρδιάς μας αποκτούν νόημα μεγαλύτερο! Ανάμεσα στους χτύπους της μπορούμε να ακούσουμε τη σιωπή. Και όπως πολύ όμορφα μας δίδαξε στο βιβλίο της η συγγραφέας, αποτελούμαστε από φως και από σκοτάδι, από ήχο και από σιωπή, από κίνηση και ακινησία, από ζωή και από θάνατο  και στο τέλος, όλοι μαζί οδηγούμαστε σε έναν ατελείωτο εναγκαλισμό με αγάπη στο φως, στη χαρά, στην ωριμότητα.

Εύχομαι στην κ. Καίτη Κουμανίδου το εύπλαστο πόνημά της να είναι καλοτάξιδο και να οδηγεί τους αναγνώστες της σε στοχαστικές περιδιαβάσεις.

Σας ευχαριστώ πολύ!"

 ©Νίκη Σκουτέρη