ΜΕΤΑΘΑΝΑΣΙΑ του ΗΛΙΑ ΣΤΟΦΥΛΑ

 

Η «Μεταθανασία» του ποιητή Ηλία Στόφυλα αποτελεί μια ποιητική συλλογή των εκδόσεων 24 γράμματα , με σαράντα ένα (41) ποιήματα που εξυμνούν τον θάνατο. Θα καταθέσω λοιπόν τις εντυπώσεις μου όπως αυτές αποτυπώθηκαν από την ανάγνωση του υπέροχου αυτού βιβλίου.

Η ποίηση του Ηλία είναι υπαρξιακή με έντονη στοχαστική και φιλοσοφική διάθεση, γεμάτη υπερρεαλιστικές εικόνες και λυρισμό που σε προκαλούν να ταξιδέψεις και να εντρυφήσεις στον εσωτερικό κόσμο του ποιητή μας. Ο ποιητής είναι κατάφορτος από συναισθήματα , επιθυμεί την λύτρωση και την αναγέννηση του έσω εαυτού σε μια κοινωνία υποκριτική και άδικη. Είναι ασυμβίβαστος και δε θα σταματήσει να εκφράζει την καταπίεση του ανθρώπου, την αγωνία του, τις ματαιώσεις της ζωής. Οι ήρωές του είναι άνθρωποι βασανισμένοι, κατατρεγμένοι, καταπιεσμένοι, αδικημένοι, απόκληροι.  Ο ποιητής πνίγεται , βρυχάται για τα παιδιά αυτά ενός κατώτερου Θεού κι επιδιώκει την πολυπόθητη λύτρωση, την απελευθέρωση, συμπάσχει με τους ήρωές του, βιώνει μαζί τους τον τρόπο ζωής τους, συναισθάνεται τον θάνατό τους, τις καταπιεσμένες επιθυμίες τους, τις φθαρμένες τους ταυτότητες.

Με μια πρώτη ματιά κάποιος μπορεί να θεωρήσει ότι η μόνη λύτρωση είναι ο θάνατος καθώς πλανάται στην ποιητική του συλλογή. Εν τούτοις αυτό δεν είναι αλήθεια διότι ο Ηλίας αναζητά τη ζωή μετά θάνατον, εκεί που το μέλλον είναι πιο ελπιδοφόρο, εκεί που ο άνθρωπος δεν παύει να υπάρχει. Αντιθέτως εξακολουθεί να ζει και να μη λυγίζει ποτέ. Εκεί που η πολυπόθητη λύτρωση οδηγεί στην απελευθέρωση από τον πραγματικό θάνατο. Δεν συμβιβάζεται λοιπόν ο ποιητής μας, είναι ερωτευμένος με τη ζωή, με την αγάπη κι ένας απλός θάνατος δεν είναι τίποτε άλλο παρά ένα πέρασμα στην μεταθανασία. Ο θάνατος για τον ποιητή δεν είναι παρά η μαρτυρική όψη της αγάπης.

Ο Επίκουρος είπε ότι ο θάνατος δεν είναι τίποτε για μας, γιατί αυτό που αποσυντίθεται δεν έχει αισθήσεις και ό,τι είναι χωρίς αισθήσεις δεν είναι τίποτε για μας.  Ο Όμηρος θεώρησε τον ύπνο και τον θάνατο δίδυμα αδέρφια .Ο Johann Wolfgang von Goethe είπε ότι ο θάνατος είναι μια ανάμειξη της αιωνιότητας με το χρόνο. Στο θάνατο ενός καλού ανθρώπου , η αιωνιότητα φαίνεται να κοιτάζει μέσα στο χρόνο. Αν κοιτάξουμε τι είναι η μεταθανάτια ζωή θα δούμε ότι είναι η πεποίθηση πως ένα σημαντικό μέρος της ταυτότητας ενός ατόμου συνεχίζει να εκδηλώνεται με το θάνατο του υλικού σώματος.

Η πολιτική επικαιρότητα ρέει στο ποίημά του «τραυματισμένος άγγελος» ενώ στην «κιμωλία» ο ήρωας παίρνει την μεγάλη απόφαση με τόλμη να διεκδικήσει το μονοπώλιο της ύπαρξης και να αποκαταστήσει το θάνατο σε μια δεύτερη ζωή. Στον «πρίγκιπα των ήλιων»  ο κάθε πρόσφυγας έχει έντονη την ανάγκη της ζωής και του έρωτα παρόλο που η θάλασσα του κλείνει το στόμα.  Στον «έρωτα ανεπάγγελτο» επιθυμεί ν’ ανοίγει η ψυχή του σα νυχτολούλουδο μπροστά στο άφθαστο βάθος του έρωτα.  Στα «λύτρα» κατανοεί το βάρος των πρέπει που του επέβαλλαν από τη γέννησή του και τους εκδικείται με το να γίνει ήρωας και να αντιδράσει σε σχέση με όλους τους άλλους που είναι υποταγμένοι. Στο ποίημα «Ψίθυροι αγνοούμενοι» θέλει να επιστρέψει στη φυγή και να γίνει ολόκληρος ένας γυρισμός. Θα εξακολουθεί λοιπόν να ατενίζει σε ένα πιο ελπιδοφόρο μέλλον και θα χτίσει μια νέα ζωή προσδοκώντας τη μεταθανασία.

Ο Οδυσσέας Ελύτης έχει πει το εξής: «Να γιατί γράφω. Γιατί η ποίηση αρχίζει από κει που την τελευταία λέξη δεν την έχει ο θάνατος». Κι ο λόγος του αυτός ταιριάζει με την άποψή μου ότι ο Ηλίας Στόφυλας δεν νικιέται από τον θάνατο αλλά προχωρά πέρα από αυτόν.

Καλοτάξιδο!

©Νίκη Σκουτέρη Εκπαιδευτικός MSc , Λογοτέχνιδα , 19/08/2021